Witamy, Gość. Zaloguj się lub zarejestruj.
Czy dotarł do Ciebie email aktywacyjny?
Kwiecień 28, 2024, 02:37:37

Zaloguj się podając nazwę użytkownika, hasło i długość sesji
Szukaj:     Szukanie zaawansowane

Strona główna Pomoc Szukaj Zaloguj się Rejestracja Admin kontakt BLOG
Strony: [1] Do dołu Drukuj
Autor Wątek: Pomnik -Tadeusza Kościuszki we wsi Puszcza Mariańska  (Przeczytany 4121 razy)
adek
Administrator
Pułkownik
**

Pomógł 34
Offline Offline

Wiadomości: 1893



WWW
: Styczeń 05, 2011, 15:51:14

W centrum gminnej wsi Puszcza Mariańska, położonej w Lasach Bolimowskich pomiędzy Skierniewicami i Mszczonowem, stoi ujmujący prostotą i wdziękiem, bezpretensjonalny pomnik. Jego trzon stanowi kamienna podmurówka, na której umieszczono drewnianą, plaskorzeźbioną tablicę zamkniętą półkolistym tukiem. W tak ograniczonej przestrzeni wzrok przykuwa owalny portret oraz umieszczony poniżej napis: "TADEUSZ KOŚCIUSZKO NACZELNIK NARODU POLSKIEGO. W SETNĄ ROCZNICĘ JEGO ZGONU POŚWIĘCA GMINA KORAB1EWICE. 1917 R." Pomnik odsłonięto w październiku 1917 r., gdy wszystkie ziemie polskie uroczyście obchodziły stulecie śmierci Kościuszki. Obchody te szczególną skalę zyskały na terenie Królestwa Polskiego, które od dwóch lat - po ucieczce Rosjan w 1915 r. - korzystało z nieznanej dotąd swobody manifestowania uczuć patriotycznych. Stąd ogromna liczba tablic pamiątkowych, drewnianych krzyży, kopców i pomników, ze względu na warunki toczącej się wojny zazwyczaj skromnych i niewymyślnych. Pomnik w Puszczy Mariańskiej jest z jednej strony typowy dla ówczesnej produkcji, z drugiej jednak wyróżnia się wdziękiem i poziomem artystycznym.

Uroczystość kościuszkowska w gminie Korabiewice odbyła się w przeddzień rocznicy, w niedzielę 14 października 1917 r. Przebiegała ona według schematu powielanego przy podobnych okazjach w większości wsi i mniejszych miasteczek: nabożeństwo w kościele parafialnym, uroczysta prelekcja, recytacje i śpiewy patriotyczne. Główny akcent obchodu w Puszczy Mariańskiej stanowiło odsłonięcie i poświęcenie pomnika. Postawiono go w samym centrum wsi, na niewielkim placyku w pobliżu skrzyżowania głównych dróg przecinających osadę i biegnących do Skierniewic, Mszczonowa oraz Radziwiłłowa. Wzniesiony został ze składek mieszkańców całej gminy, a projektantem i autorem tonda z portretem Kościuszki był malarz Józef Rapacki, mieszkający w pobliskiej wsi Olszanka. Artysta wygłosił także jedną z okolicznościowych mów podczas ceremonii odsłonięcia swego dzieła.

Pomnik wykonano z widoczną dbałością o szczegóły. Bezimienny twórca drewnianej steli, zapewne miejscowy cieśla, umieścił na niej interesujący zestaw symboli patriotycznych, odwołujących się do dziedzictwa walki zbrojnej i chłopskich tradycji insurekcji kościuszkowskiej. Owalny portret naczelnika otoczony jest płaskorzeźbionym motywem powstańczych sztandarów, liści wawrzynu i osadzonych pionowo kos - legendarnej broni kosynierów spod Racławic. Poniżej znajdują się dalsze militarne rekwizyty - werble, kule armatnie i rozbite szańce wroga; pośród nich wyryto mało widoczny napis RACŁAWICE. W zwieńczeniu twórca umieścił płaskorzeźbioną tablicę z polskim orłem królewskim; podobne tablice znalazły się na kapitelach dwóch wysmukłych kolumienek, flankujących stelę. Jednak najważniejszym elementem pomnika jest owalny portret Tadeusza Kościuszki, umieszczony za szkłem w centralnej części steli. Utrzymany w odcieniach bieli i błękitu, nie jest może szczególnie wartościowym dziełem - wyróżnia go jednak walor prostoty i subtelnego uroku, przy niewątpliwej dbałości o historyczną i fizjonomiczną wierność.

Józef Rapacki stworzył portret, do którego świetnie odnieść można znany wiersz Karola Brzozowskiego: "... wielka dusza/ Z skromnych, cichych bije rysów;/ Wszędzie pozna Tadeusza/ Polskie oko bez napisów". Jest to wizerunek en face, bez słynnego "Kościuszkowskiego" nosa, który tak chętnie eksponowali malarze niższych lotów i karykaturzyści. Wyobrażony na portrecie bohater wyposażony został we wszystkie niezbędne atrybuty żołnierza - wodza zbrojnego powstania. Naczelnik zatapia w patrzącym uważne, niemal natarczywe spojrzenie. Nastrój skupienia i powagi podkreśla chmurne niebo, tworzące tło obrazu. Jest więc to portret wodza narodu walczącego o swą wolność w 1794 r., ale także produkt roku 1917, czwartego roku Wielkiej Wojny, na której frontach giną polscy żołnierze.


* BTMHNV8VN7YFDO78.jpg (78.53 KB, 375x500 - wyświetlony 506 razy.)
Zapisane

Nie znać własnej historii znaczy na zawsze pozostać dzieckiem- Cyceron
adek
Administrator
Pułkownik
**

Pomógł 34
Offline Offline

Wiadomości: 1893



WWW
Odpowiedz #1 : Styczeń 05, 2011, 15:51:36




Autor portretu, Józef Rapacki, syn słynnego aktora, Wincentego (1840-1924), jest dzisiaj twórcą niemal całkowicie, choć niesłusznie zapomnianym. Urodził się w 1871 r. w Warszawie jako syn słynnego aktora charakterystycznego Wincentego Rapackiego, gwiazdy teatru "Rozmaitości" oraz aktorki i śpiewaczki Józefiny Hoffman. Pięcioro jego rodzeństwa poświęciło się scenie teatralnej i muzycznej. Spośród nich największą bodaj popularność zdobyła najstarsza z rodzeństwa, Honorata Leszczyńska, wybitna aktorka scen warszawskich i krakowskich; starszy brat Wincenty był również aktorem i wziętym farsopisarzem. Józef Rapacki kształcił się w warszawskiej Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona oraz w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Floriana Cynka, Feliksa Szynalewskiego i Izydora Jabłońskiego. Lata 1887-1891 spędził w Monachium, gdzie był uczniem Conrada Fehra. Po powrocie do kraju zyskał znaczną popularność jako autor realistycznych widoków Krakowa i Warszawy. Rzadziej malował portrety, m.in. swego ojca oraz szwagra Bolesława Leszczyńskiego. Brał udział w wielu wystawach Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie i Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, a także we Lwowie, Wilnie, Berlinie i Paryżu. Współpracował też z pismami warszawskimi, m.in. "Wędrowcem" i "Tygodnikiem Ilustrowanym". Około 1907 r. za namową swego przyjaciela doktora Władysława Wróblewskiego osiedlił się we wsi Olszanka w pobliżu Puszczy Mariańskiej. W 1912-1913 wybudował tu drewnianą willę, w której mieszkał wraz z żoną Gabrielą z Popowskich i tworzył aż do śmierci. Za przykładem Rapackiego w Olszance powstała cała kolonia domów należących do krewnych i przyjaciół malarza. Krajobrazy i sceny rodzajowe z podskierniewickich wsi były najczęstszym motywem obrazów Rapackiego. Tworzył realistyczne oleje, pastele, akwarele, także lnografie wyróżniające się niemal fotograficzną dokładnością w odtwarzaniu mazowieckiego krajobrazu. W latach dwudziestych XX w. cieszyły się one dużym wzięciem - były często losowane pośród członków Towarzystwa "Zachęty" oraz kupowane do kolekcji prywatnych. Rapacki brał też - jak tego dowodzi pomnik z 1917 r. - żywy udział w życiu osady, która stała się jego rodzinnym domem. Zmarł 31 stycznia 1929 r. w Olszance w wyniku powikłań po grypie i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Puszczy Mariańskiej.

Spośród pomnikowej produkcji 1917 r. monument w Puszczy Mariańskiej wyróżnia się zdecydowanie poziomem artystycznym, a także - pomimo zawartego programu patriotycznego, przedstawianego zwykle w formach pełnych patosu i uroczystej nudy - budzi sympatię swą ujmującą lekkością. Niewątpliwa w tym zasługa jego twórcy, J 5zefa Rapackiego, ale także bezimiennych mieszkańców wsi.


Artykuł autorstwa Magdaleny Micińskiej
Zapisane

Nie znać własnej historii znaczy na zawsze pozostać dzieckiem- Cyceron
Strony: [1] Do góry Drukuj 
Skocz do:  

Mazowieckie forum poszukiwaczy skarbów. Firma archeologiczna
Pozycjonowanie z agencją z Warszawy Skuteczni.pl

Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines